Wil jij meer weten over het mengen van kleuren? In deze blog behandelen wij het mengen van kleuren in detail en geven wij veel tips om jouw kunstwerk prachtig te maken, zelfs als je een complete beginner bent, zonder enige ervaring.
Het mooie aan kunst en kleuren is dat jij er oneindig veel tinten en kleuren zijn die jij zelf kan creëren. Het mengen van kleuren is een onmisbaar iets geworden in bijna elke kunstvorm die er is.
Je kan er niet meer omheen, het mixen van kleuren is noodzakelijk in de kunst, design en architectuur, mode en vele andere gebieden. Bij het mengen van kleuren komt meer kijken dan alleen twee kleuren samenvoegen en roeren. Er zit een wetenschap achter het mengen van verschillende kleuren.
Een van de belangrijkste hulpmiddelen die ervaren en beginnende kunstenaars gebruiken om het gewenste resultaat te bereiken is een ‘kleurenmengkaart’ of een kleurenwiel. Een hulpmiddel dient niet alleen als een referentie voor de kleuren, maar stelt de gebruiker ook in staat om te snappen hoe de ene kleur samenwerkt met de andere kleuren en wat het effect is van het mengen van de kleuren.
Nu denk je vast dat kleuren mengen ingewikkeld is, maar het tegendeel, het is makkelijker dan je denkt, zolang je rekening houdt met de aspecten die wij in detail zullen bespreken. Veel lees- en ontdekkingsplezier!
Basisprincipes van kleuren mengen: de kleurencirkel
De basis van ieder mooi kunstwerk zijn krachtige en levendige kleuren, maar het kan erg uitdagend zijn om jouw eigen kleuren vanuit het niets te mengen als je voor het eerst begint met deze schilderen. Met slechts drie basiskleuren gaan de deuren open van de fantasierijke wereld van kleuren en kan je iedere droom tot leven brengen op een canvas.
Er zijn enkele belangrijke aspecten die van toepassing zijn voor een schilderij, waaronder vormgeving en de toepassing van kleuren. De tinten die jij wil gebruiken om jouw schilderij tot leven te brengen zijn ook belangrijk om over na te denken. De emotie van de kunstenaar wordt overgebracht door de keuze van de kleuren op het schilderij.
Een typerend voorbeeld is het kunstwerk uit de blauwe periode van Pablo Picasso. De schilderijen uit deze periode zouden bij lange na niet zo populair geweest zijn als er gebruik gemaakt werd van rode of gele tinten.
De blauwe periode van Picasso duurde 3 jaar, van 1901 – 1904. In 1901 pleegde een goede vriend van Picasso zelfmoord, dit heeft een diepe indruk gehad op de schilder. Dit was te merken aan zijn schilderijen. Deze werden somber, vandaar de naam de “blauwe periode”. Picasso tekende en schilderde bedelaars, dronkaards, vrouwen en kinderen in een gevangenis in Parijs.
Als je net begint met schilderen heb je waarschijnlijk bij de plaatselijke hobbywinkel een paar tubes acrylverf gekocht. Dit is prima, zolang je de drie primaire kleuren hebt, dit zijn rood, geel en blauw. Deze drie kleuren stellen jou in staat om iedere kleur te maken. Een voordeel aan kleuren mengen is dat dit op den duur goedkoper is, je leert zo dat je niet van iedere kleur op het kleurenwiel een tube nodig hebt om mooie en genuanceerde schilderijen te creëren.
De bouwstenen van kleuren mengen
Zoals eerder genoemd zijn de drie primaire kleuren blauw, rood en geel. Helaas is het niet zo simpel, aangezien je van al deze kleuren ook tinten kan aanschaffen. Wanneer je begint met kleuren mengen raden wij het aan om van elke primaire kleur een tube warme als koele kleuren te mengen.
Citroengeel = Koel geel mengen met een beetje blauw – pas op dat het niet groen wordt.
Cadmiumgeel = Warm geel met een klein beetje rood gemengd – pas op dat de kleur niet oranje wordt.
Roze meekraprood = Koel rood met een kleine hoeveelheid blauw – pas op dat de kleur niet violet wordt.
Cadmium rood = warm rood met een kleine hoeveelheid geel.
Koningsblauw = koel blauw met een klein beetje geel.
Ultramarijn blauw = warm blauw met een kleine hoeveelheid rood
Primary betekend primaire in het Nederlands. Secondary betekend secundaire in het Nederlands. Tertiary betekend Tertiair in Nederlands.
Wij adviseren het om van elke primaire kleur een warme en een koele tint in huis te hebben, dit maakt het mengen van de secundaire en tertiaire kleuren veel gemakkelijker. Een leuk feitje over primaire kleuren: je kan ze niet zelf maken door kleuren te mengen.
Basiskleuren mengen – Maak met 5 kleuren een kunstwerk
Je zal vastdenken: “Huh? 5 kleuren, dit hele artikel ging over 3 kleuren.” Dat klopt inderdaad, omdat wit en zwart zijn toegevoegd door de wiskundige François d’Aguilon.
Zijn idee werd beïnvloed door Aristoteles idee dat bonte kleuren bestaan uit de twee kleuren, zwart en wit. Echter kan je alle kleuren maken van de drie primaire kleuren en de tinten veranderen door gebruik te maken van zwart en wit, maar hier gaan wij later over door.
Secundaire kleuren
Nu je al kennis hebt over de primaire kleuren, kan je beginnen met het experimenteren met secundaire kleuren. Je kan secundaire kleuren maken door twee primaire kleuren met elkaar te mengen. Zo creëer je groen, paars en oranje.
Oranje: Meng rood en geel samen, bij voorkeur de warme tinten.
Paars: Meng rood en blauw samen, bij voorkeur de warme tinten.
Groen: Meng blauw en geel samen, gebruik hiervoor de koele tinten.
De exacte tint van je secundaire kleur hangt af van de hoeveelheid basiskleuren die je hebt gebruikt bij het mengen. Als je meer geel dan rood gebruikt, krijg je een feller en vurigere oranje kleur.
Om een heldere groen te maken, voeg je minder blauw toe en meer geel. Natuurlijk zijn de warmte en de koelte van de basiskleuren van belang voor de uiteindelijke kleur. Zoals alles in de schilderkunst is experimenteren de sleutel tot succes! Wil je het rustiger aan doen? Bestel dan een Schilderen op nummer pakket waar alle acrylkleuren al gemengd zijn in potjes zitten, zo kan je meteen beginnen met schilderen.
Tertiaire kleuren
Tertiaire kleuren verschillen aan de oppervlakte niet veel van de secundaire kleuren, deze kleuren kan je tot leven brengen door de verhouding van de primaire kleur te veranderen. Door een secundaire kleur te combineren met meer van de primaire kleur kan je een breed scala aan verschillende tertiaire kleuren krijgen.
Tertiaire kleuren zijn nodig als je een meer natuurlijk ogend schilderij wil maken, deze kleuren worden regelmatig gebruikt voor de overgang tussen verschillende kleuren op een canvas. Er zijn zes tertiaire kleuren, die elk kunnen worden gemaakt door iets meer of iets minder van de samengestelde kleur toe te voegen:
Rood-violet Violet-blauw Blauwgroen Groen-geel Geel-Oranje Oranje-Rood
Nu heb je waarschijnlijk door dat alle kleuren een nauwe connectie met elkaar hebben. Dit is nog beter in te zien in het kleurenwiel.
Hoe maak je de kleur bruin?
De kleurencombinatie voor aards bruin is rood en groen. De verhouding hier bepaalt de exacte tint bruin. Rood en groen mengen klinkt erg eenvoudig, hier volgen enkele van de meest voorkomende bruintinten en hoe je deze zelf kan mengen.
Warm bruin
Warme bruintinten worden vaak gebruikt voor het schilderen van bakstenen, houttinten of bomen in het zonlicht. Om warmbruin te maken heb je een warmere groen nodig en een warm blauw, meng deze twee kleuren om een warme bruin te maken.
Koel bruin
Aan de andere kant van het kleurenspectrum hebben we de kleur koel bruin, zoals je wellicht kan raden, maak je koel bruin op de tegenovergestelde manier als warm bruin. Gebruik koel blauw en geel om koel groen te maken, en gebruik koel rood om zo bruin te maken. Ook hier kan je de kleur opwarmen met rood en geel of het bruin nog meer afkoelen met meer blauw. Koele bruintinten worden vaak gebruikt voor het schilderen van donker haar of bomen in een winterse setting. Het mooie van kleuren mengen is dat je de kleur kan aanpassen om de perfecte tint te krijgen.
Licht- en donkerbruin
Door een vleugje wit toe te voegen, ben je in staat jouw warme of koele bruintint lichter te maken. Zoals met alles, slechts een klein beetje per keer toevoegen. Je moet er langzaam steeds meer wit aan toevoegen, als je in één keer te veel toevoegt, moet de keurverhouding gewijzigd worden van alle andere kleuren. Gebruik geen zwart om jouw verf donkerder te maken! Dit zorgt ervoor dat de kleur troebel wordt en kan de kleur verpesten. Probeer in plaats daarvan donkerblauw of donkerrood toe te voegen, afhankelijk van de gewenste tint.
Kleuren lichter en donkerder maken
De tint veranderen met waterverf is heel gemakkelijk, je hoeft de kleur alleen maar te verdunnen met water om de kleur lichter te maken. Maak je gebruik van acrylverf? Dan hoef je alleen wit toe te voegen om de tint lichter te maken.
Welke kleuren gaan niet samen?
Om te weten te komen welke kleuren niet samengaan, hoef je enkel en alleen de tegenovergestelde kleur te nemen. Beeld je een blauwe woonkamer muur in met oranje accessoires. Dat gaat niet samen en doet simpelweg pijn aan je ogen.
Veelgestelde vragen
Wat zijn de belangrijkste tinten voor het mengen van kleuren? De drie primaire kleuren (geel, rood, blauw) plus zwart en wit zijn alles wat je nodig zal hebben om iedere denkbare kleur te maken.
Welke kleuren maken rood? Rood is een primaire kleur, wat betekent dat andere kleuren niet kunnen worden gemengd om de kleur rood te krijgen. Om jouw rode kleur lichter te maken kan je wit toevoegen.
Welke kleuren maken groen? Groen kan worden gemaakt door blauw en geel te combineren. Door verschillende tinten geel en blauw, ben je in staat om de tint groen aan te passen naar jouw eigen voorkeur.
Welke kleuren maken oranje? Oranje kan gemaakt worden met rood en geel. Het toevoegen van meer geel maakt het oranje lichter, het tegenovergestelde geldt bij het toevoegen van meer rood. Dan wordt de oranje kleur donkerder
Welke kleuren maken blauw? Blauw kan niet worden gemengd. Het is een primaire kleur, primaire kleuren zijn niet in staat gemaakt te worden door kleuren te mengen.
Welke kleuren maken violet? Je kan violet maken door blauw en rood te mengen, zoals wij vaker benoemd hebben in deze blog, geeft de verhouding van de kleuren een andere tint paars.
Met de kennis over de basisprincipes van kleuren mengen, kan jij jouw eigen kleurenkaart maken ter referentie en inspiratie. Wie weet zorgt jouw creativiteit wel voor een nieuwe ontwikkeling in het kleurenspectrum. Probeer zelf kleuren te mengen of bestel een gepersonaliseerd schilderen op nummer pakket van jouw eigen foto en zet jouw meest dierbare foto om in een prachtig kunstwerk. Veel plezier!